Een paar jaar terug heb ik samen met een collega paardencoach een training rondom Leiderschap georganiseerd. De klant, 14 managers van het MT van een grote gemeente, wilde graag in individuele oefeningen experimenteren met leiderschapsstijl. En antwoord krijgen op vragen als: Hoe geef ik nu de leiding? Welke rol past mij het beste? Hoe krijg ik medewerkers in beweging? Wat gaat er goed, wat kan er beter?
Er is al veel geschreven en bedacht over leiderschap en leiderschapsontwikkeling. Daniel Goleman bijvoorbeeld, psycholoog en auteur van het boek “Het nieuwe leiderschap” maakt onderscheid in zes verschillende leiderschapsstijlen. Iedere stijl heeft zijn eigen kracht en invloed en is situatie specifiek. Zijn er bijvoorbeeld binnen een organisatie veranderingen gaande die een nieuwe visie vereisen, dan past de visionaire leiderschapsstijl het beste (met als doel om mensen tot een gezamenlijke droom te brengen). Ligt de focus op het kweken van goodwill of consensus, dan is het zaak om de inbreng van mensen op waarde te schatten en als leider betrokken te zijn (de democratische leiderschapsstijl). Is er sprake van een crisis of een reorganisatie waarin de druk hoog ligt, dan is er behoefte aan duidelijke richting en zorgt de autoritaire leiderschapsstijl voor de meeste resonantie.
De kunst is om als leider steeds in te spelen op dat wat een situatie nodig heeft. En hiermee dus ook verschillende leiderschapsstijlen te kunnen hanteren. Hoe krijg je nu jouw mensen in beweging? Hoe krijg je het voor elkaar om anderen mee te krijgen in jouw lijn? Niet omdat jij dat wil, maar omdat je medewerkers dit voor jou of voor het gemeenschappelijke doel willen doen? Hoe kom je er achter welke behoefte de ander heeft, en hoe speel je hier optimaal op in?
De kracht van de paarden is dat zij, puur en primair, feedback kunnen geven op de manier waarop wij als mensen ons profileren. Vanuit hun natuurlijke gedrag als kudde- en prooidier hebben paarden de behoefte aan duidelijkheid en aan leiderschap. Het gemeenschappelijke doel (namelijk overleven) staat daarbij altijd voorop, en gaat dus boven het individuele belang. Paarden communiceren met lichaamstaal en zijn zo in staat om ons een spiegel voor te houden. Bijvoorbeeld over de manier waarop we leidinggeven.
Neem nu Hans. Een manager met een sterke persoonlijkheid. Hij komt over als iemand die het ‘wel even zal doen’. Hij wil graag als eerste de ring in en ‘zal zich wel eens even laten zien’. Het resultaat: geen beweging in het paard te krijgen. Hans houdt zich groot maar zijn collega’s merken op dat hij veel spanning in zich heeft. Dit is ook goed te zien aan het paard. Hoewel Hans niet (h)erkent dat hij niet op zijn gemak is, vraag ik hem of hij zou willen experimenteren met een andere stijl. Ik vraag hem om in het midden van de bak te gaan staan en vanuit die positie het paard in beweging te krijgen. Op die manier kan Hans het paard opdrijven en zo zijn leiderschap tonen. Er zijn maar een paar seconden voor nodig om het paard cirkels om hem heen te laten draven. Hans is helemaal in zijn element: “Zo doe ik het op mijn werk ook, inderdaad, deze rol past me het beste”. En ook het paard heeft er plezier in, hij wil graag voor Hans werken (zolang er niet te veel druk op staat!).
Bij Carola zien we een heel andere reactie van het paard. Zodra ze de ring instapt, komt het paard op haar af. Carola is het type vrouw dat heel snel vertrouwen wekt bij anderen, ze is sociaal en oprecht in het contact. Absoluut een kwaliteit, tenzij de ander hier misbruik van maakt (en er bijvoorbeeld met jouw ideeën van door gaat). Dit is ook precies wat het paard haar liet zien: Carola was heel sterk in het opbouwen van het contact en de relatie, maar minder sterk in het uitdragen en –zetten van haar lijn. Voor haar was het juist een uitdaging om een goede balans te vinden tussen enerzijds haar eigen belang en anderzijds de belangen van de ander.
Zo was er voor iedere deelnemer een verschillende reactie van het paard, en steeds een andere spiegel. Voor degenen die angstig waren voor paarden was het echt een moment van overwinning om dicht bij het paard te komen en te experimenteren met je eigen grenzen. Er was ook een vrouw bij die nooit van zichzelf had verwacht dat ze het paard achter zich aan kon laten lopen: “Ik wist niet dat ik dit kon”. Een hele mooie leiderschapsles, dat je inzicht krijgt in dat je veel meer kan en durft dan dat je denkt.
Al met al een succes, deze training waarin we de leiderschapslessen van paarden inzetten om mensen de ogen te openen… Ben je nieuwsgierig of ken je (een team van) mensen die baat kunnen hebben bij een leiderschapstraining met behulp van paarden? Ik kom graag met geïnteresseerden in gesprek, dus neem gerust contact met me op!
